Mijn eigen koning worden LXXX.
Onlangs vertelde een leerkracht me dat hij deze zomer een workshop zou geven over vertrouwen, en dat hij hieraan voorafgaand een klein onderzoek ging doen naar de manier hoe mensen tegen vertrouwen aankijken. Het onderwerp voor mijn 'koningsblog' was meteen geboren! Ik vind het woord 'vertrouwen' op zich al zo bijzonder, het is zowel werkwoord als zelfstandig naamwoord. Je kunt vertrouwen hebben, uitstralen, winnen, kweken, geven en krijgen, maar ook verliezen of kwijt raken. Je kunt iemand in vertrouwen nemen, zeker als diegene te vertrouwen is ;-) En soms vertrouwen we onszelf niet eens, bijvoorbeeld als je alleen thuis bent en je weet dat er een reep van je lievelingschocola in de kast ligt.
En kun je het ook zijn? Kun je 'vertrouwen zijn'? Iets wat je bent, raak je immers veel minder snel weer kwijt dan iets wat je hebt. En dat is in het geval van vertrouwen wel zo prettig, want ik ken niemand die het vervelend vindt om vertrouwen te hebben (en ook niet om het te geven of te krijgen). Vertrouwen heeft ook met trouw te maken, in mijn ogen. Trouw zegt iets over de band die je met iets of iemand hebt. Als je trouwt met iemand, ga je een hele speciale band aan. Je kunt ook trouw zijn aan je principes. Maar dat is weer iets anders dan vasthoudend, dan wordt het al snel bezitterig (bij personen) of dogmatisch ( principes). Dus trouw is, net als vertrouwen, een innerlijk proces, wat in principe anderen vrij laat. Je kunt het ook niet afdwingen. Ware trouw is ook niet met geld te koop, net als vertrouwen.
De dag nadat ik dit onderwerp had opgepikt, sprak ik iemand die me vertelde dat ze het idee had dat ze mensen tegenwoordig veel minder snel vertrouwde. Hoe kwam het toch dat ze dat vertrouwen was kwijt geraakt? In eerste instantie leek de verklaring voor de hand te liggen; ze is nog niet zo lang geleden bedrogen door haar man. Dat geeft allicht een deuk in je vertrouwen. Maar dat was volgens haar toch niet de oorzaak. Al pratende kwamen we opeens tot het inzicht dat er inderdaad iets anders aan de hand was: ze is de laatste tijd veel meer bij haar gevoel uitgekomen. Als je je hele leven niet gewend bent geweest te luisteren naar dat stemmetje, en je hoort het opeens, dan kan dat onzekerheid opleveren, of wantrouwen. Naast je ratio is er opeens nóg een raadgever. Maar die spreekt een hele andere taal, en die moet je wel leren verstaan. Voor mij geeft dat stemmetje een andere dimensie, een andere kleur aan mijn perceptie.
Kwestie van oefenen dus? Hoe weet je of je de juiste 'vertaling' te pakken hebt? Hoe kun je dáár op vertrouwen? Dat is ook een vorm van levenskunde, levenskunst! Hoe gek het ook klinkt misschien, maar ik heb haar gefeliciteerd. Het betekent nogal wat als je door kan dringen tot je gevoel, en dit ook spreekrecht, zendtijd, geeft. Dat is ook een kwestie van vertrouwen. Dat kan een innerlijke transformatie betekenen!
Hoe zit dat dan met vertrouwen als we op aarde komen? Je zou toch zeggen dat alle baby's vol vertrouwen worden geboren. Als je ziet hoe ze slapen, hoe ze drinken aan de borst, hoe ze zich zorgeloos de lucht in laten jonassen; dan roept dat een gevoel van vertrouwen op. Of is dat een spiegel van degene die waarneemt en heeft het bij baby's meer met onbewuste overgave, hulpeloosheid zelfs, te maken? En waarom is de ene mens schijnbaar van nature met een rotsvast vertrouwen op de wereld gekomen, en de ander met een chronisch gebrek er aan? Is het een basisvaardigheid, hoort het zogezegd tot je constitutie, of is het ook aan te leren? Of krijg je een 'voorraadje' mee en kun je het kwijtraken door trauma's die je in je leven oploopt? Of is het net als met kinderen opvoeden, dat je op een gegeven moment leert dat je ze los kunt laten, dat je ze kunt vertrouwen, of dat je soms noodgedwongen vertrouwen moet hebben en ze los móet laten...? En heb je soms net dat duwtje nodig om tot het besef te komen dat je het ook kunt vertrouwen, in plaats van altijd de touwtjes in handen te houden, de control freak te willen zijn? Je kunt pas zelf loslaten als je vertrouwen hebt...
Voor mij betekent vertrouwen het besef dat er meer is dan ik kan zien, kan horen, kan ruiken, kan weten, kan voelen, en dat ik daar onderdeel van ben; een soort universeel vangnet eigenlijk. Als ik teveel 'in mijn hoofd zit' raak ik het lijntje met 'dat vangnet' kwijt, voel ik me als het ware afgescheiden, en zit ik op mijn eilandje, waar vertrouwen niet zo goed wil groeien. Om daar weer van af te komen zal ik misschien een stukje moeten zwemmen, een vlot bouwen, rooksignalen uitzenden, of de veerdienst weer moeten vinden. In die zin zou je vertrouwen kunnen zien als een soort indicator voor de mate waarin het je lukt om aangesloten te blijven op het grotere geheel.
