Mijn eigen koning worden XXXVIII.
Vanavond waren we weer met ons leesclubje bijeen en bogen we ons wederom over het thema 'goed en kwaad'. Dit is een onderwerp waar we nooit over uitgesproken raken natuurlijk. Kijk alleen al naar alle oorlogen in het verleden die op basis van het verschil van mening hierover zijn gevoerd. Elke partij vindt dat hij de goede zaak verdedigt en dat het kwaad moet worden bestraft...
De vraag kwam naar boven hoe we kunnen beoordelen wat goed en kwaad is, en moeten we dat onderscheid willen maken? Beoordelen we goed en kwaad nu niet voornamelijk aan de effecten die we er van zien, er van ondervinden? Zouden we niet naar het wezen achter het goede en het kwade moeten kijken, en durven we dat wel? Ik moest weer denken aan de mooie tekst van Marianne Williamson (zie mijn blog van 28 mei over onze diepste angst). Als we er goed naar kijken blijken beide kanten afschrikwekkend te zijn voor ons.
Toch ben ik er van overtuigd dat wij als mensen een kanaal voor het goede kunnen zijn, maar dan het 'ware goede'. De idealen die veel mensen hebben, raken daaraan, alleen schuilt er altijd het gevaar van het fanatisme. Volgens mij is het alleen mogelijk het 'ware goede' in jezelf werkzaam te maken, door jezelf als het ware te scholen in het waarnemen, het denken, het voelen en het handelen; daarin een zeker bewustzijn te creëren. Dat is niet echt een alledaagse opleiding, die je bij wijze van spreken op het voortgezet onderwijs standaard krijgt aangeboden. Maar voor het ontwikkelen hiervan zijn wel mogelijkheden beschreven, zoals het zesvoudig pad (Joop van Dam).
Ik wil nog een tijdje met dit thema rond blijven lopen en heb een paar mooie spreuken van wijze mensen gevonden, die de discussie van vanavond eigenlijk heel mooi samenvatten:
Niets is goed en kwaad van zichzelf, onze gedachten maken het zo.
William Shakespeare
Wat uit liefde wordt gedaan, geschiedt altijd buiten goed en kwaad om.
Friedrich Nietzsche
Het kwade is slechts de keerzijde van het goed.
Johann Wolfgang von Goethe
De mensen hebben zelden de moed om volkomen goed of volkomen slecht te zijn.
Machiavelli
Ik zal niet zeggen dat ik hier zo goed en zo kwaad als mogelijk mee verder wil gaan, want dat betekent dat ik het maar halfslachtig kan doen. Dat is ook apart als ik er zo bij stil sta: het goede en het kwade samen is dus kennelijk maar de halve oplossing...
